ทราบไหมครับว่า Excel มี “จูล่ง” กับ “ขงเบ้ง” ด้วยนะ!

จูล่ง คือชื่อรอง (ชื่อจริงคือ เตียวหยุน) ของแม่ทัผู้เกริกไกรฝ่ายเล่าปี่

ที่หลายคนรู้จักผ่านแบบเรียนภาษาไทยตอน “จูล่งฝ่าทัพรับอาเต๊า”

เปรียบได้กับฝ่าย “บู๊”

“ขงเบ้ง” คือชื่อรอง (ชื่อจริงคือ จูกัดเหลียง) ของสุดยอดกุนซือฝ่ายเล่าปี่

ที่หลายคนรู้จักผ่านแบบเรียนภาษาไทย (อีกแล้ว) ตอนประชันวาจากับเหล่าที่ปรึกษาของซุนกวน จนทำให้ลกเจ๊กแทบอกแตกตาย ด้วยคำพูดที่ว่า

“ท่านนี้หรือชื่อว่าลกเจ๊ก เมื่อยังเป็นเด็กอยู่นั้น ลักส้มเขาเอาไปให้แก่มารดา นั่งลงเถิดเราจะเจรจาด้วย”

เปรียบได้กับฝ่าย “บุ๋น”

แล้วจูล่งกับขงเบ้งมาเกี่ยวอะไรกับเอ็กเซล?

เมื่อเราใช้งานเอ็กเซลไปจนถึงระดับหนึ่งนั้น เราจะรู้สึกว่า ความรู้แตกแขนงเป็น 2 สายใหญ่ๆ

สายหนึ่งคือการเขียนสูตร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ไม่ว่าจะเป็น

• VBA
• สูตรอาร์เรย์ (Array)
• Solver
• การสร้าง Data Model สำหรับวิเคราะห์สถานการณ์จำลองต่างๆ

นั่นคือสาย “บู๊” หรือก็คือ จูล่งนั่นเอง

คนเก่งสายบู๊มักถูกขนามนามเป็น “เซียน” หรือ “เทพ” ทักษะด้านคำนวณหรือการหาความสัมพันธ์นั้นร้ายเหลือ

สามารถเขียนสูตรหรือใช้ VBA ได้ตามใจปรารถนา

เรียกได้ว่า คิดอะไร ก็แปลงเป็นภาษาเอ็กเซลได้ตามใจนึก

การทำงานที่คนปกติต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงกว่าจะได้มา แต่คนพวกนี้อาจเขียนสูตรเพียงไม่กี่บรรทัด จากนั้นคลิก Enter ก็เสร็จแล้ว

บ๊ะ!!

อีกสายหนึ่ง คือสายที่แปลงข้อมูลเป็น “ภาพ” หรือตรงกับภาษาอังกฤษว่า

Data Visualization (Data Viz)

สายนี้เน้นการสร้างกราฟและแดชบอร์ด (Dashboard) เพื่อวิเคราะห์และสื่อสารให้ผู้ฟังเห็นภาพ

ลบข้อจำกัดของการสื่อสารด้วยตารางที่ชวนลายตาทิ้งไป

หรืออีกนัยนึงก็คือ การสื่อสารด้วยตารางที่มีตัวเลขเต็มพรืดนั้นมัน “เอาต์” เสียแล้ว

เดิมทีสายนี้มีเครื่องมือให้ใช้ไม่มากนัก เครื่องมือที่ใช้กันคือ

• กราฟ
• Microsoft Query
• Pivot Table และ Pivot Chart

เอ็กเซลเวอร์ชั่นตั้งแต่ 2010 เป็นต้นมา ได้ปฏิวัติสายนี้ และผลิตเครื่องมือใหม่ๆเพื่อตอบสนองความต้องการ

เจ้าเครื่องมือใหม่ๆที่ว่ามี (อย่างน้อย) 4 ชนิด ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า Power ทั้งหมด นั่นคือ

• Power Pivot
• Power Query
• Power View
• Power Map

เมื่อเครื่องมือเดิม และพาวเวอร์ทั้งสี่ (Power Tool) ผนวกพลังกัน

ภาพของสาย “บุ๋น” ในเอ็กเซลจึงเริ่มชัดขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นภาพของ

ขงเบ้ง

จุดเด่นของคนสายบุ๋นคือการ “ย่อย” ข้อมูลจำนวนมากให้อยู่ในรูปแบบที่เข้าใจง่าย

รูปแบบที่เข้าใจง่ายที่สุดคือ รูปแบบของกราฟ

แต่…ไม่จำเป็นว่าต้องใช้กราฟเสมอไป

อาจนำเสนอด้วยรูปแบบของตารางที่อ่านง่าย

หรืออาจนำเสนอโดยใช้เพียงตัวเลขผสมกับตัวหนังสือก็ได้

ขึ้นอยู่กับว่าข้อมูลนั้นเป็นแบบไหน หรือมี “ประเด็น” แบบใด

ถ้าอยู่ในรูปแบบของตาราง มักนำฟีเจอร์จำพวก Conditional Formatting หรือ Sparklines มาแจมเพื่อ “แปลงสภาพ” ให้เห็นภาพชัดขึ้น

ทักษะที่จำเป็นของสายนี้ นอกจากตรรกะการคำนวณแล้ว ยังต้องมี

• ทักษะด้านการวิเคราะห์ เพื่อมองให้ออกว่าควรใช้ออกในรูปแบบไหน
• ทักษะด้านการออกแบบ เพื่อหารูปแบบการสื่อสารหรือนำเสนอที่เหมาะสมกับข้อมูลนั้น
• ทักษะด้านการเรียบเรียง เพื่อให้คนอ่านเข้าใจง่ายที่สุด ยิ่งเป็นรูปแบบการนำเสนอด้วยแดชบอร์ด ยิ่งต้องใช้ทักษะด้านนี้มาก

ขออธิบายสายบุ๋นเพิ่มเติมหน่อยนะครับ เพราะเป็นสายที่ใหม่กับเมืองไทยมากๆ

ตอนนี้ในต่างประเทศ กระแสเรื่อง Data Visualization มาแรงสุดๆ

มีหนังสือเกี่ยวกับเรื่องนี้ออกมาเต็มไปหมด (ใครสนใจ ลองหาข้อมูลจาก amazon.com หรือทดลองอ่านบางส่วนอ่านจากแอ็พ Kindle ได้เลยครับ)

เจ้าพาวเวอร์ทั้งสี่นี้ถูกออกแบบมา เพื่อตอบโจทย์กับกระแส Data Visualization นั่นเอง!

เมื่อผมรู้จักกับเจ้าพาวเวอร์ทั้งสี่ครั้งแรกนั้น ความคิดที่แว่บขึ้นมาในหัวก็คือ

“เรากำลังอยู่หลังเขาหรือนี่ ไม่เคยได้ยินมาก่อนเลย!”

ทักษะเรื่อง Data Visualization มักมากับเครื่องมือที่เรียกว่า บีไอ (BI, Business Intelligence)

(ใครสนใจเรื่องบีไอ ผมเคยเขียนบทความเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ คลิกอ่าน ที่นี่ครับ)

แล้วค่ายไมโครซอฟต์มีบีไอไหม?

มีครับ บีไอของค่ายไมโครซอฟต์ชื่อว่า Power BI เป็นซอฟต์แวร์ที่ผนวกความสามารถของเจ้าพาวเวอร์ทั้งสี่เข้าด้วยกัน

ใช้ง่าย ฉลาดเป็นกรด แถมเก่งอย่างร้ายเหลือ

Power BI ไม่ใช่ฟีเจอร์หนึ่งในเอ็กเซลนะครับ เป็นอีกโปรแกรมนึงเลย

แต่สามารถดึงข้อมูลจากเอ็กเซลมาสร้างกราฟหรือแดชบอร์ดได้ง่ายดาย แถมดูสวยงามไม่แพ้โปรแกรม BI อื่นๆ

Power BI ราคาเท่าไรน่ะหรือครับ?

ฟรี (Free) ครับ!!

ไมโครซอฟต์เค้าไม่คิดเงินครับ!

สามารถดาวน์โหลดจากเว็บนี้ได้เลยครับ!

https://powerbi.microsoft.com/en-us/downloads/

มีข้อแม้นิดนึงว่า คุณจะต้องมีอีเมล์ที่เป็นอีเมล์ของบริษัท หรือหน่วยงานอื่นๆ (ไม่ใช่อีเมล์จำพวก gmail, hotmail) ไม่งั้นไมโครซอฟต์เค้าไม่ยอมให้ดาวน์โหลดครับ

.

อ่านถึงตรงนี้แล้ว ผมไม่ได้หมายความว่า เราจำเป็นต้องเลือกสายว่าจะเป็นสายบู๊หรือบุ๋น หรือต้องเก่งทั้งสองสายนะครับ

บางคนอาจเด่นบู๊ บางคนอาจเด่นบุ๋น

ต่างคนก็ต่างสไตล์

บางคนชอบเขียนสูตร เขียนโค้ด VBA แสดงว่าคุณชอบทางสายบู๊

บางคนอาจรู้สึกว่าการเขียนสูตร เขียนโค้ดเป็นเรื่องยาก ลองมาดูทางสายบุ๋นไหมครับ บางทีคุณอาจชอบสายนี้แต่ยังไม่รู้ตัว

หรือเราอาจจะชอบทั้งสองสาย งั้นลองฝึกฝนจนกลายเป็นคนที่ครบเครื่องทั้งบู๊และบุ๋นเหมือน “อึ้งเอียะซือ” เจ้าของฉายา “มารบูรพา” ในเรื่องมังกรหยกดีไหมครับ ^__^

.

ใครที่อ่านบทความวิศวกรรีพอร์ตมาระยะหนึ่ง คงพอเดาได้ว่า เป็นบทความที่ค่อนมาทางสายบุ๋น ซึ่งเป็นสายที่ผมชอบ จะพยายามนำเทคนิคมาแบ่งปัน ผ่านตัวหนังสือสำนวนกึ่งฮาแบบนี้นะครับ ^_^

หากคุณชอบบทความแนวนี้ สามารถอัพเดตบทความใหม่ๆโดยคลิก Like เฟสบุ๊คแฟนเพจ วิศวกรรีพอร์ต หรือคลิก ที่นี่

อย่าลืมแชร์ให้เพื่อนอ่าน เพื่อเป็นกำลังใจให้คนเขียนด้วยนะครับ ^_^