“จะสอบไปทำไม ได้ใบเซอร์ไปก็เท่านั้น” ไหล่ซ้ายท้วง
“ไม่ได้สอบเพื่อเอาใบเซอร์ แต่สอบเพื่อทดสอบความรู้” ไหล่ขวาแย้ง
“แล้วถ้าสอบไม่ผ่านล่ะ เสียทั้งเงิน ทั้งเวลา ที่สำคัญคือเสียหน้า ถ้ามีใครรู้ว่าอาจารย์คนนี้สอบไม่ผ่าน ทุกอย่างพังหมด” ไหล่ซ้ายเถียงสุดตัว
“นายกำลังหาเหตุผลที่จะไม่สอบ นายไม่มองข้อดีของการสอบเลย”
“ก็เพราะมันไม่มีข้อดีไง มีแต่เสียกับเสีย แล้วจะสอบไปทำไม”
“พอได้แล้ว ทั้งสองคนนั่นแหละ!” ผมตวาด
เรื่องมันเริ่มมาจากโพสต์ของเพจ DataRockie ที่เขียนเรื่องการสอบ Microsoft Certified Data Analyst Associate ซึ่งเป็นการสอบ Certificate โปรแกรม Power BI
ชื่อเต็ม ๆของการสอบนี้คือ
DA-100: Analyzing Data with Microsoft Power BI
Certificate นี้เป็นข้อสอบใหม่ล่าสุด วัดความรู้การใช้ Power BI แบ่งเป็น 5 พาร์ตคือ
- Prepare the Data (20-25%)
- Model the Data (25-30%)
- Visualize the Data (20-25%)
- Analyze the Data (10-15%)
- Deploy and Maintain Deliverables (10-15%)
เจ้าของเพจ (ทอย) บอกว่าข้อสอบโหดมาก เกือบสอบไม่ผ่าน ยิ่งพาร์ตสุดท้ายที่เป็น Deploy and Maintain Deliverables มั่วไปหลายข้อ (ซึ่งก็ไม่แปลก เพราะพาร์ตนั้นเกี่ยวกับการจัดการระบบ คนที่มีความรู้มักเป็น System Admin คนใช้งาน Power BI ไม่ค่อยรู้เรื่องนี้หรอก)
อ่านแล้วอยากสอบตะหงิด ๆ แต่ปิ๊ด ๆ ก็หาย
จนมาเจอรีวิวอีกอันที่เขียนโดยคุณพอยต์ เค้าสอบเซอร์นี้เหมือนกัน รีวิวนั้นทำให้ตั้งคำถามกับตัวเองจริงจังว่าจะสอบดีไหม
ทำไมอ่านรีวิวนั้นแล้วถึงจริงจังน่ะหรือ?
เพราะคุณพอยต์เป็นลูกศิษย์ที่มาเรียนกับผม
คนเป็นลูกศิษย์ ยังสอบ แล้วคนเป็นอาจารย์ ทำไมไม่สอบ …
“พอได้แล้ว ทั้งสองคนนั่นแหละ!” ผมตวาด
ไหล่ซ้ายกับไหล่ขวาเงียบทันที
“เราจะไปสอบ ผ่านไม่ผ่านก็ช่าง ยังไงก็จะสอบ” ผมสรุป
แว่บนึงผมเห็นรอยยิ้มของไหล่ขวา
เพื่อป้องกันตัวเองเปลี่ยนใจ ผมสมัครสอบวันรุ่งขึ้นเลย เลือกการสอบแบบออนไลน์ (สอบที่บ้าน) ให้เวลาตัวเองเตรียมตัวหนึ่งเดือน
สมัครแล้วส่งข้อความบอกภรรยาทันที
“ดีแล้วค่ะ มี่มั่นใจว่าพี่บิวจะสอบผ่านค่ะ” ภรรยาพิมพ์ตอบ
ขอเล่าพื้นความรู้ Power BI ของตัวเองนิดนึง
ผมเริ่มศึกษา Power BI จริงจังตั้งแต่ปี 2016 (4 ปีแล้ว) ตอนนั้นมีข้อมูลเกี่ยวกับ Power BI ค่อนข้างน้อย YouTube ก็มีประปรายแต่ดูแล้วงง ๆ จึงซื้อหนังสือมาอ่าน อ่านแล้วก็เรียนคอร์สออนไลน์อีก 3-4 คอร์ส
แน่นอนว่าทั้งหมดเป็นภาษาอังกฤษ
ไม่! ผมไม่ได้เก่งภาษาอังกฤษ แค่ระดับ Good แต่ไม่ใช่ Fluent
ผมใช้เวลาศึกษา 2 ปีเต็ม ๆ จนมั่นใจว่าเจอหลักอะไรบางอย่าง จึงเปิดคอร์สของตัวเองชื่อว่า Visualize it with Power BI
ออกแบบการสอนใหม่ทั้งหมด คือไม่ได้สอนที่ตามหนังสือเขียน หรือไม่ได้สอนตามที่คอร์สออนไลน์สอน เพราะอ่านแล้วงง เรียนแล้วไม่เข้าใจ จึงออกแบบการสอนในรูปแบบที่คิดว่าตัวเองเรียนแล้วเข้าใจ ปรับลำดับการสอนให้ง่ายและโยงทุกสิ่งที่สอนเข้าด้วยกัน
พอเปิดสอนก็ได้รับการตอบรับดีมาก สอนมาแล้ว 14 รุ่น และจะสอนรุ่นที่ 15 เดือนธันวาคมนี้
ระหว่างนั้นผมก็ศึกษา Power Query ในเชิงลึก ไม่ได้ศึกษาแค่การใช้เมนูคำสั่ง แต่ศึกษาการเขียนโค้ดคำสั่งที่เรียกว่า M Code เขียนโค้ดซ้อนกันไปมา ศึกษาจนมั่นใจ
แถมยังศึกษาการเขียนสูตรใน Power BI หรือที่เรียกกันว่า DAX อันนี้ศึกษาลึกมาก เรียนคอร์สออนไลน์เพิ่มเติมอีกหลายคอร์ส ( หลัก ๆ เรียนจากเว็บ sqlbi )
ในมุมมองของผม DAX คือหัวใจสำคัญของ Power BI ถ้าไม่เก่ง DAX จะทำอะไรไม่ได้เลย
ผมศึกษา DAX จนพบหลักอะไรบางอย่าง จึงเปิดคอร์สสอนเรื่องนี้โดยตรงชื่อ DAX it with Power BI สอนไปแล้ว 2 รุ่น และได้พบกับคุณพอยต์ในรุ่นที่สอง
ความรู้ M Code เทียบได้กับข้อสอบพาร์ตแรก (Prepare the Data)
ความรู้ DAX เทียบได้กับข้อสอบพาร์ตที่สอง (Model the Data)
คะแนนสองพาร์ตนี้รวมกันประมาณ 50% พูดง่าย ๆ คือผมน่าจะมีฐานที่มั่นครึ่งนึงแล้ว
ข้อสอบพาร์ตที่สาม (Visualize the Data) กับพาร์ตที่สี่ (Analyze the Data) คิดว่าตัวเองมีความรู้พอตัว ด้วยความที่เป็นอาจารย์จึงต้องศึกษาทุกเมนูคำสั่ง
เหลือแค่พาร์ตสุดท้าย (Deploy and Maintain Deliverables) ที่ไม่มั่นใจเลย ผมไม่เคยทำงานด้าน System Admin (ส่วนใหญ่ทำงานด้าน Analyst) แถมนิสัยส่วนตัวชอบแหกกฎ ไม่ชอบระบบ Security จึงไม่ชอบเนื้อหาในพาร์ตนี้ โชคดีที่คะแนนของพาร์ตนี้แค่ 15%
ตอนสมัครผมให้เวลาตัวเองเตรียมตัวหนึ่งเดือน ลองเดากันไหมครับว่าใช้เวลาเตรียมตัวจริง ๆ กี่วัน?
ถูกต้องครับ
3 วัน!
มันคงเป็นสัน.. เอ๊ย! นิสัยตั้งแต่สมัยเรียน ตูดไม่ร้อนอ่านไม่เข้าใจ ตอนเรียนเป็นไง ตอนนี้ก็เป็นงั้น ^^
แม้จะมีฐานที่มั่นครึ่งนึง แต่ถ้าไม่เตรียมตัวเลยอาจสอบไม่ผ่านก็ได้
ผมจึงเตรียมตัวโดยฝึกทำข้อสอบจากเว็บ Learn Data Insights เว็บนี้ดีมาก ๆ มีข้อสอบให้ลองทำ (แม้จะไม่ตรงกับข้อสอบจริงเลยก็เหอะ) ผมฝึกทำทั้ง 5 พาร์ต
(ใครที่อยากสอบ Certificate แนะนำให้ลองฝึกทำข้อสอบในเว็บนี้ก่อน ช่วยได้เยอะมาก)
คำว่า “ผ่าน” ในเว็บนี้หมายถึงได้คะแนน 80% ขึ้นไป
ฝึกทำครั้งแรก ผลปรากฏว่า ผ่านพาร์ตเดียว
เฮ้ย!
ผ่านแค่พาร์ตแรก พาร์ตที่ 2,3,4,5 ตก!
ขนาดพาร์ต 2 (DAX) ที่มั่นใจก็ไม่ผ่าน
ทำไมถึงไม่ผ่าน?
ส่วนนึงเพราะผมไม่เคยทำข้อสอบ อ่านมา ทำมา สอนมา แต่ไม่เคยสอบ พอเจอข้อสอบก็งง ๆ
อีกส่วนนึงเป็นเพราะข้อสอบวัดความรู้ในทุก ๆ ด้าน หลายครั้งถามชื่อเมนูคำสั่ง หลายครั้งถามว่าต้องการแก้ปัญหาแบบนี้ ต้องใช้คำสั่งใด (ไม่มีภาพประกอบ ส่วนใหญ่เป็นตัวหนังสือ)
คือในแง่ของคนทำงาน เราเข้าใจคำสั่ง แต่จำชื่อคำสั่งเป๊ะ ๆ ไม่ได้!
เราจำได้ว่าเมนูคำสั่งอยู่ตรงนี้ ชื่อประมาณนี้ แต่ไม่ได้จำทุกกระเบียดนิ้ว แถมบางทีเจอชอยซ์หลอก ให้ชื่อมาคล้าย ๆ กัน ก็เสร็จ
ข้อสอบครอบคลุมการใช้งานในทุกเรื่อง กว้างแต่ไม่ลึก บางคำสั่งรู้ว่ามี แต่ไม่เคยใช้ ข้อสอบดันออก ก็เสร็จ
“เลื่อนสอบดีไหม?” ไหล่ซ้ายเสนอ
“ไม่ เลื่อนก็ไม่รู้จะเลื่อนไปวันไหน และมีอีกหลายอย่างที่ต้องทำด้วย สอบวันเดิมนั่นแหละ” ผมสรุป
ข้อสอบใน Learn Data Insights แต่ละพาร์ตมี 100 ข้อ โปรแกรมจะสุ่มเลือกมาให้ฝึกทำแค่ 15 ข้อ (ยกเว้นพาร์ตที่สี่มี 8 ข้อ) ฝึกทำครั้งแรกไม่ผ่าน ผมจึงตัดสินใจฝึกทำครั้งที่สอง (ข้อสอบเปลี่ยนไป แต่เจอซ้ำบ้าง)
คราวนี้ดีขึ้น พาร์ตแรกผ่านเหมือนเดิม พาร์ตสองกับสามก็ผ่านด้วย
พาร์ตสี่คะแนนตกไปนิดนึง แต่พาร์ตที่ห้าคะแนนยังห่วยเหมือนเดิม
โชคดีที่ข้อสอบมีเฉลยให้ แถมมีลิงก์เชื่อมไปยังบทความที่เกี่ยวกับคำถามนั้น ๆ (ส่วนใหญ่ลิงก์ไปที่เว็บของไมโครซอฟท์) ผมจึงคลิกลิงก์ไปดูรายละเอียด
ฟังดูเหมือนสะดวกดีใช่ไหม?
ปัญหาคือบทความพวกนั้นยาวมาก บางบทความยาวประมาณ 5 หน้ากระดาษ A4
บางบทความบอกไว้เลยว่าใช้เวลาอ่าน 30 นาที แต่นั่นคือ 30 นาทีของฝรั่ง ไม่ใช่ของผม ของผมต้องใช้เวลาคูณสองคูณสาม
การเตรียมตัวสอบใช้เวลาเยอะกว่าที่คิดไว้มาก แต่ไม่มีทางอื่นแล้ว
ผมตัดสินใจเตรียมตัวสอบโดยฝึกทำข้อสอบในเว็บนี้ ถ้าทำผิดก็คลิกไปอ่านลิงก์ที่เกี่ยวข้อง เน้นความรู้ในพาร์ตที่ห้า
บางเรื่องเคยรู้ แต่ละไว้ในฐานที่(ไม่)เข้าใจ วันนี้ละไว้ไม่ได้ ต้องเข้าใจทั้งหมด
ฝึกทำข้อสอบแบบนี้ทั้ง 3 วัน น่าจะฝึกทำไป 5-6 รอบ (แต่ละรอบครอบคลุมข้อสอบทั้ง 5 พาร์ต) คะแนนดีขึ้น ความมั่นใจเริ่มมา
และแล้วก็ถึงวันสอบ ผมเตรียมตัวดีที่สุดเท่าที่ทำได้ แต่แล้วเรื่องไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น!
เรื่องไม่คาดฝันคืออะไร? อ่านต่อใน ep.2
